Διεθνές Φωνητικό Αλφάβητο
International Phonetic Alphabet
Φωνήεντα
ΓΡΑΜΜΑ | ΔΦΑ | ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΑ ΣΥΜΒΟΛΑ | ΑΡΘΡΩΣΗ | ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ | ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ |
---|---|---|---|---|---|
α | a | ä | ανοιχτό κεντρικό | αγορά [aɣɔˈɾa], άνω [ˈanɔ] | -- |
ο ω |
ɔ | o̞ ή o | μέσο οπίσθιο | ομάδα [ɔˈmaða] πάνω [ˈpanɔ], [ɔˈmεɣa] |
-- |
ου | u | -- | Κλειστό στρογγύλο οπίσθιο | πουλί [puˈli], φούστα [ˈfusta] | -- |
ε αι |
ɛ | e̞ ή e | Πρόσθιο μέσο | πεθερά [pɛθɛˈɾa], μέλι [ˈmɛli] αιτία [ɛˈtia], παιδί [pɛˈði] |
-- |
ι η υ ει οι υι |
i | -- | Πρόσθιο κλειστό | βιβλίο [viˈvliɔ], παιδί [pɛˈði] μητέρα [miˈtɛɾa], νίκη [ˈnici] γλυκό [ɣliˈkɔ] κλειδί [kliˈði] κοινός [ciˈnɔs] υιός [iˈɔs] |
|
ι η υ οι ει |
ʝ | j | -- | καράβια [kaˈɾavʝa], παιδιά [pɛˈðʝa], μαγειρειό [maʝiˈɾʝɔ] |
μόνο με μη τονιζόμενο [i] μετά από β, δ, ζ, ρ και πριν από φωνήεν |
ç | -- | -- | φωτιά [fɔˈtça], ελάφια [ɛˈlafça], καλάθια [kaˈlaθça], ίσιος [ˈisçɔs], πιο [pçɔ], ποιος [pçɔs] |
μόνο με άτονο [i] μετά από θ, π, σ, τ, φ και πριν από φωνήεν | |
ɲ | -- | -- | μια [mɲa], μυαλό [mɲaˈlɔ] | μόνο με άτονο [i] μετά από μ και πριν από φωνήεν | |
αυ | af | -- | -- | αυτός [afˈtɔs], ταυ [taf] | πριν από άηχα σύμφωνα (π, τ, κ, θ, χ, σ, ξ, ψ) και στο τέλος της λέξης |
αυ | av | -- | -- | αυγή [avˈʝi], μαύρος [ˈmavɾɔs] | πριν από φωνήνεντα και ηχηρά σύμφωνα (δ, γ, ζ, λ, ρ, μ, ν) |
ευ | εf | -- | -- | ευχαριστώ [εfxaɾiˈstɔ] | πριν από άηχα σύμφωνα (π, τ, κ, θ, χ, σ, ξ, ψ) και στο τέλος της λέξης |
ευ | ɛv | -- | -- | ευαγγέλιο [ɛvaŋˈɟɛliɔ] | πριν από φωνήεντα και ηχηρά σύμφωνα (δ, γ, ζ, λ, ρ, μ, ν) |
ευ | ɛ | -- | -- | Εύβοια [ˈɛvia], ευφημισμός [ɛfimiˈzmɔs] |
πριν από β, φ |
ηυ | if | -- | -- | επηυξημένος [ɛpifksiˈmɛnɔs] | πριν από άηχα σύμφωνα (π, τ, κ, θ, χ, σ, ξ, ψ) και στο τέλος της λέξης |
ηυ | iv | -- | -- | εφηύρα [ɛfˈivra] | πριν από φωνήεντα και ηχηρά σύμφωνα (δ, γ, ζ, λ, ρ, μ, ν) |
Σύμφωνα
ΓΡΑΜΜΑ | ΔΦΑ | ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΑ ΣΥΜΒΟΛΑ | ΑΡΘΡΩΣΗ | ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ | ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ |
---|---|---|---|---|---|
β | v | -- | ηχηρό χειλοδοντικό τριβόμενο | βουλή [vuˈli], σοβαρός [sɔvaˈɾɔs], συμβουλή [siɱvuˈli], βόδι [ˈvɔði], βόρεια [ˈvɔɾia] | -- |
γ | ɣ | -- | ηχηρό υπερωικό τριβόμενο | γάμος [ˈɣamɔs], αγάπη [aˈɣapi], αγόρι [aˈɣɔɾi], γάτα [ˈɣata] | πριν από [a] [ɔ] [u] |
ʝ | j | ηχηρό ουρανικό τριβόμενο | για [ʝa], γένος [ˈʝɛnɔs], Γεώργιος [ʝɛˈɔɾʝiɔs], γυαλί [ʝaˈli] | πριν από ι, η, υ, οι, ει και [ε] | |
δ | ð | -- | ηχηρό οδοντικό τριβόμενο | δώρο [ˈðɔɾɔ], παιδί [pɛˈði], δάχτυλο [ˈðaxtilɔ], ενδιαφέρον [ɛnðiaˈfɛɾɔn] | -- |
ζ | z | -- | ηχηρό φατνιακό τριβόμενο (συριστικό) | ζωή [zɔˈi], ζήλια [ˈziʎa], χαζός [xaˈzɔs], ζάχαρη [ˈzaxaɾi] | -- |
θ | θ | -- | άηχο οδοντικό τριβόμενο | θάλασσα [ˈθalasa], άνθος [ˈanθɔs], θέμα [ˈθɛma] | -- |
κ | k | -- | άηχο υπερωικό στιγμιαίο | κόρη [ˈkɔɾi], σύκα [ˈsika] | πριν από [a] [ɔ] [u] |
c | -- | άηχο ουρανικό στιγμιαίο | κήπος [ˈcipɔs], πακέτο[paˈcɛtɔ] | πριν από ι, η, υ, ει, οι και [ε] | |
g | -- | ηχηρό υπερωικό | την κόρη [tiŋˈgɔɾi] | όταν έχουμε συνεκφορά του αρχικού κ (πριν από [a] [ɔ] [u]) με το τελικό ν της προηγούμενης λέξης | |
ɟ | -- | ηχηρό ουρανικό | τον κήπο [tɔŋˈɟipɔ] | όταν έχουμε συνεκφορά του αρχικού κ (πριν από [i] [ɛ]) με το τελικό ν της προηγούμενης λέξης | |
λ | l | -- | οδοντικό πλευρικό (υγρό) | λάθος [ˈlaθɔs], καλό [kaˈlɔ], λεμόνι [lεˈmɔni], πάλι [ˈpali] | ʎ σε μερικές διαλέκτους ή ιδιολέκτους πριν από [i] |
ʎ | -- | ουρανικό οδοντικό πλευρικό (υγρό) | κιάλια [ˈcaʎa] | [li]+φωνήεν με το [i] άτονο | |
μ | m | -- | ένρινο διχειλικό | μόνος [ˈmɔnɔs], χώμα [ˈxɔma] | -- |
ɱ | -- | ένρινο χειλοδοντικό | συμφωνία [siɱfɔˈnia], έμφαση [ˈεɱfasi] | πριν από β, φ | |
ν | n | -- | ένρινο οδοντικό | νονός [nɔˈnɔs], ένας [ˈεnas], άνω [ˈano], νύχτα [ˈnixta], άνοιξη [ˈaniksi] | ɲ πριν από το i σε μερικές διαλέκτους και ιδιολέκτους |
ɲ | -- | ένρινο ουρανικό | νοιάζομαι [ˈɲazɔmε], πανιά [paˈɲa] | [ni]+ φωνήεν με άτονο το [i] | |
ŋ | -- | ένρινο υπερωικό | πανκ [ˈpaŋk], Χέμινγουεϊ [çεmiŋɣuˈεi] | πριν από ουρανικά και υπερωικά σύμφωνα (κ,γ,χ) | |
ξ | ks | -- | διπλό ( k + s ) | ξένος [ˈksɛnɔs] | -- |
gz | -- | διπλό ( g + z ) | δεν ξέρω [ðɛŋˈgzɛɾɔ] | όταν έχουμε συνεκφορά του αρχικού ξ με το τελικό ν της προηγούμενης λέξης | |
π | p | -- | άηχο διχειλικό στιγμιαίο | πόδι [ˈpɔði], κάπου [ˈkapu], παπάς [paˈpas], πέντε [ˈpɛndɛ] | -- |
b | -- | ηχηρό διχειλικό στιγμιαίο | την πάπια [timˈbapça] | όταν έχουμε συνεκφορά του αρχικού π με το τελικό ν της προηγούμενης λέξης | |
ρ | ɾ | r | φατνιακό παλλόμενο | ροδιά [ɾɔˈðʝa], ψάρι [ˈpsaɾi], πάρα [ˈpaɾa], ρετσίνα [ɾεˈʦina] | -- |
ς | s | -- | άηχο φατνιακό τριβόμενο (συριστικό) | σώμα [ˈsɔma], δάσος [ˈðasɔs], βάση [ˈvasi], σαλάτα [saˈlata] | -- |
z | -- | ηχηρό φατνιακό τριβόμενο (συριστικό) | Λέσβος [ˈlεzvɔs], Πελασγός [pεlaˈzɣɔs], Έσδρας [ˈεzðɾas], κόσμος [ˈkɔzmɔs] | πριν από β, γ, δ, μ | |
τ | t | -- | άηχο οδοντικό στιγμιαίο | τέλος [ˈtεlɔs], ποτό [pɔˈtɔ], μητέρα [miˈtεɾa] | -- |
d | -- | ηχηρό οδοντικό στιγμιαίο | την Τήνο [tinˈdinɔ] | όταν έχουμε συνεκφορά του αρχικού τ με το τελικό ν της προηγούμενης λέξης | |
φ | f | -- | άηχο χειλοδοντικό τριβόμενο | φόρος [ˈfɔɾɔs], νέφος [ˈnεfɔs], φούστα [ˈfusta] | -- |
χ | x | -- | άηχο υπερωικό τριβόμενο | χαρά [xaˈɾa], βήχας [ˈvixas], άγχος [ˈaŋxɔs], χάνω [ˈxanɔ], χρόνος [ˈxɾɔnɔs] | πριν από [a], [ɔ], [u] |
ç | -- | άηχο ουρανικό τριβόμενο | χιόνι [ˈçɔni], βροχή [vɾɔˈçi], χέρι [ˈçεɾi] | πριν από ι, η, υ, ει, οι, και ε, αι | |
ψ | ps | -- | διπλό ( p + s ) | ψωμί [psɔˈmi] | -- |
Δίψηφα σύμφωνα και συμφωνικά συμπλέγματα
ΓΡΑΜΜΑ | ΔΦΑ | ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΑ ΣΥΜΒΟΛΑ | ΑΡΘΡΩΣΗ | ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ | ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ |
---|---|---|---|---|---|
τσ τς |
ʦ | -- | t + s | τσέπη [ˈʦɛpi], παπούτσι [paˈpuʦi] |
-- |
τζ | ʣ | -- | d + z | τζάμι [ˈʣami], παντζάρι [panˈʣaɾi] |
-- |
μπ | b | -- | ηχηρό διχειλικό στιγμιαίο | μπότα [ˈbɔta], μπίρα [ˈbiɾa] | στην αρχή λέξης |
mb | -- | Ένρινο ηχηρό διχειλικό στιγμιαίο |
καμπάνα [kamˈbana] | στη μέση της λέξης, ανάλογα με τη διάλεκτο ή τον ομιλητή· εναλλακτική προφορά: mb ή b | |
b | -- | ηχηρό διχειλικό στιγμιαίο | μπουμπούκι [buˈbuci] | στη μέση της λέξης, ανάλογα με τη διάλεκτο ή τον ομιλητή | |
mp | -- | ( m + p ) | κομπιούτερ [kɔmˈpçutɛɾ] | σε δάνειες λέξεις | |
μπτ | mt ή mpt | -- | -- | Πέμπτη [ˈpɛmti] or [ˈpɛmpti] | -- |
ντ | d | -- | ηχηρό οδοντικό στιγμιαίο | ντουλάπα [duˈlapa], ντάμα [ˈdama], ντομάτα [dɔˈmata] | στην αρχή λέξης |
nd | -- | Ένρινο ηχηρό οδοντικό στιγμιαίο | πέντε [ˈpɛndɛ], έντομο [ˈɛndɔmɔ] | στη μέση της λέξης, ανάλογα με τη διάλεκτο ή τον ομιλητή· εναλλακτική προφορά: nd, d | |
d | -- | ηχηρό οδοντικό στιγμιαίο | ντουντούκα [duˈduka] | στη μέση της λέξης, ανάλογα με τη διάλεκτο ή τον ομιλητή | |
nt | -- | ( n + t ) | αντένα [anˈtɛna] | σε δάνειες λέξεις | |
ντσ ντς |
nʦ | -- | -- | αντσούγια [anˈʦuʝa] | -- |
ντζ | nʣ | -- | -- | νεράντζι [nɛˈɾanʣi] | -- |
γκ | ɡ | -- | ηχηρό υπερωικό στιγμιαίο | γκρίνια [ˈɡɾiɲa], γκάζι [ˈɡazi] | στην αρχή της λέξης, πριν από α, ο, ου |
ɟ | -- | ηχηρό ουρανικό στιγμιαίο | γκιόνης [ˈɟɔnis] | στην αρχή λέξης, πριν από ι, η, υ, οι, ει ή ε, αι | |
ŋɡ | -- | ένρινο ηχηρό υπερωικό στιγμιαίο | αγκώνας [aŋˈɡɔnas] | στη μέση της λέξης | |
ŋɟ | -- | ένρινο ηχηρό ουρανικό στιγμιαίο | ανάγκη [aˈnaŋɟi] | στη μέση της λέξης, πριν από ι, η, υ, οι, ει ή ε, αι | |
γκτ | ŋkt | -- | -- | ελεγκτής [εlεˈŋktis] | -- |
γγ | ŋɡ | -- | ένρινο ηχηρό υπερωικό στιγμιαίο | αγγλικός [aŋɡliˈkɔs] | εναλλακτική προφορά: ŋɡ, ɡ |
ŋɟ | -- | ένρινο ηχηρό ουρανικό στιγμιαίο | άγγελος [ˈaŋɟɛlɔs] | πριν από ι, η, υ, ει, οι ή ε, αι - εναλλακτική προφορά: ŋɟ, ɟ | |
ŋɣ | -- | ένρινο ηχηρό υπερωικό τριβόμενο | έγγραφο [ˈɛŋɣɾafɔ] | -- | |
ŋʝ | ŋj | ένρινο ηχηρό ουρανικό τριβόμενο | εγγεγραμμένος [ɛŋʝɛɣɾaˈmɛnɔs] | πριν από ι, η, υ, οι, ει ή ε, αι | |
γχ | ŋx | -- | ένρινο άηχο υπερωικό τριβόμενο | άγχος [ˈaŋxɔs] | -- |
ŋç | -- | ένρινο άηχο ουρανικό τριβόμενο | αγχίνοια [aŋˈçinia] | πριν από ι, η, υ, οι, ει ή ε, αι | |
γξ | ŋks | -- | -- | Σφιγξ [sfiŋks] | -- |
Επεκτάσεις φωνητικών συμβόλων (Κυπριακά)
ΓΡΑΜΜΑ | ΔΦΑ | ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΑ ΣΥΜΒΟΛΑ | ΑΡΘΡΩΣΗ | ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ | ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ |
---|---|---|---|---|---|
σι σ̆σς ς̆ sh |
ʃ | -- | ʃ | έσιει [ˈɛʃi], σιύλλος ['ˈʃːilːɔs] |
ιστορικό /sj/ ή /ç/. Το αντίστοιχο μακρό: ιστορικό /sc/ |
ζι ̆ζ̆ζζ ζζι g |
ʒ | -- | ʒ | ζιω ['ˈʒɔ] | ιστορικό /zj/ |
τζι τσι τσσ τσς τσ̆ι ch |
tʃ | -- | t+ʃ | τζιαι [ˈtʃε], Λατσιά [la'tʃːa] |
ιστορικό /c/,. Το αντίστοιχο μακρό: ιστορικό /tsj/ |
ντζι τζζ τζς τζ̆ι j |
dʒ | -- | d+ʒ | άντζιελος [ˈandʒɛlɔs], τζιάμι ['dʒami] |
ιστορικό /ɟ/, /dz/ |
σσ, ζζ, θθ, δδ, φφ, ββ, γγ, χχ, μμ, νν, λλ κ.ο.κ |
ː | : | -- | νναι [nːɛ], άχχος ['axːɔs], θθυμούμαι ['θːiˈmumɛ] |
Τα μακρά σύμφωνα αναπαριστώνται με διπλασιασμό του συμφώνου. Η προφορά τους έχει τη διπλάσια διάρκεια από τα απλά. Ιστορικά δεν δικαιολογούνται πάντοτε. |
κκ, ττ, ππ |
ʰː | -- | -- | ττάππος ['tʰːapʰːɔs] | Τα μακρά δασέα κ-τ-π αναπαριστώνται με διπλασιασμό του συμφώνου. Η προφορά τους είναι όπως των αγγλικών k-t-p στην αρχή λέξης, αλλά έχουν τη διπλάσια διάρκεια. |
Πηγές
- Διεθνές Φωνητικό Αλφάβητο | Βικιπαίδεια
- ΔΦΑ - Παράρτημα: Προφορά/ελληνικά | Βικιλεξικό
- Οδηγός προφοράς IPA | Βικιπαίδεια
- International Phonetic Alphabet | Wikipedia
- International Phonetic Association
- The International Phonetic Alphabet (IPA)
- Type IPA phonetic symbols - online keyboard (all languages)
- The International Phonetic Alphabet (revised to 2015) | pdf
- International Phonetic Alphabet (IPA) Chart Unicode "Keyboard" (revised to 2005) | westonruter.github.io
- Interactive IPA Chart